MİMARİSİ

ESKİ KARAŞAR EVLERİ

Evlerin alt katının dış duvarı bir metreye yakın taşla örülmüştür. Duvarın taş kısmından sonraki bölümüne, aralıklarla dikine kalın çam direkler konulmuştur. Dikine konulan direklerin ara yerine çam direklere üçgen oluşturacak biçimde direkler konulmuştur. Birinci katın üstüne yan yana kalın direkler konulmuştur. Bu direklerin üstü yine kalın çam tahtalarıyla hava ve ışık sızdırmayacak biçimde kapatılmıştır. Birinci katta ahır, samanlık, odunluk, ara yerinde de havlu denilen bir bölüm vardır.

Evlerin ikinci kat dış duvarlarında yine birbirine paralel dik direkler konulmuştur. Direklerin arasındaki boşluk da biraz daha ince çam direklerle kapatılmıştır. Bu direklerin dışa bakan tarafı çam tahtalarıyla, soğuk ve hava geçirmeyecek biçimde kapatılmıştır. Ayrıca evlerin dış duvarları çam tahtalarıyla ve özenle süslenmiştir.

Evlerin üst katının iç bölümünde ise, gereksinime göre bir veya birkaç oda vardır. Eskiden soba olmadığından, evi ısıtmak için her odanın duvarı baca konulmuştur. Ayrıca odalarda, sedir yapılmıştır. Odaların bir köşesinde yüklük, diğer bir köşesinde dolap vardır. Dolaplar iki bölüm olup, alt bölümüne çeşitli eşya ve yiyecek, üst bölümüne de çaydanlık, fincan, bardak, ve benzeri eşyalar konulmaktadır. Üst katın bir köşesinde ambar, yüklük (mutfak) ve hela bölümü bulunuyor. Odalarla ambarın ara yerinde koridor bölümü, vardır. Evin dış tarafına balkon konulmuştur. Üst katının iç bölümleri tamamen çam tahtalarla ve özenle süslenmiştir. Odalardaki sedirlerin altına da çıra (çamın ince ince doğranmış çubukları, aydınlatmada kullanılır) depolanmış. Geçmişte kiremit olmadığından, evlerin çatısı çam tahtalarıyla kapatılmıştır. 1950'den sonra köyü kent merkezine bağlayan yollar yapıldığı için ulaşım gelişmiştir. Böylece kamyonlarla kiremit getirilerek evlerin üstü kiremitle kapatıldı. Üstü saçla kapatılmış evler de vardır. Bunlar, ortalama Karaşar evine ait anlatımlardır. Ekonomik durumu iyi olanlara ait, daha geniş, daha süslü ve gösterişli evler de bulunuyor. Halen bu özelliğini koruyan evler vardır.

İnşaat Yüksek Mühendisi İsmail Özdemir, Karaşar evlerini şöyle anlatır:

"Alt katta, girişte avlu, küçük baş ve büyük baş hayvan ahırları, yukarı kata çıkan merdiven boşluğu, bazı evlerde kiler olarak kullanılan bir oda bulunur. Giriş katında ya sadece büyük baş hayvanların girip çıkabileceği genişlikte avlu kapısı bulunur. Ya da bu avlu kapısından ayrı olarak insanların doğrudan üst kata çıktıkları ikinci daha küçük kapı da bulunabilir. Çok az evde dıştan merdivenle birinci kata çıkılmaktadır.

Üst katlar ahşap karkas yapılır. Dış duvarları, içten silinmiş, süslenmiş ahşapla dıştan düz ahşap tahtalar veya aralıklı çıtalarla kaplanır. 10 cm'lik ara boşluk ısı izolasyonu sağlamak için toprak (kil) saman karışımı harçla doldurulmuştur. Oda tavanları da rendelenmiş (silinmiş) tahta ile kaplıdır. En az bir oda tavanında ahşap oymacılığının en güzel örneğini teşkil eden çeşitli şekillerde, çeşitli renklerle boyanmış ôavan göbeği bulunur.

Üst kat, yeteri kadar oda; duvarları en az 6 cm kalınlıklı birbirine geçmeli kalaslardan yapılmış, hiçbir hayvan ve böceğin içeriye giremeyeceği şekilde inşa edilmiş abdestlik ve hela hacimlerinden ibarettir.

Odalarda en az iki tane gömme dolabı, sergen çiçeklik denilen süslemeli açık raf, yüklük denilen yatakların saklandığı büyük dolap yeri, sedirler ve ocak yeri bulunur. Avlunun üstünde çardak bulunur. Çardağa bağlı çıkmalı gömme balkon bulunur. Bazı evlerde çatı katında "Kuş Konağı" denilen küçük bir oda bulunur. Üst kat iç bölme duvarları da tamamen ahşaptır.

Eski evlerde, camın kullanımı yaygınlaşmadan önce adına "Temek" denilen 25x40 cm boyutlarında ahşap sürgülü havalandırma veya aydınlatma delikleri yapılmıştır. Sobanın yaygın olmadığı ve sadece odunla ısıtma ve çıra ile aydınlatma yapılan odada sedir veya yüklük altı çıraklık olarak kullanılırdı.

Bu evlerde çatılar tamamen ahşap kaplamaydı. 1980'li yıllarda ahşap çatı kaplamalı ev kalmamıştı. Çatılar çinko veya kiremit kaplama yapılmaktadır."

YENİ KARAŞAR EVLERİ

Karaşar ve çevre köylerde yeni yapılmış tüm evler betonarmedir. Dışı göz alıcı biçimde süslenmiş, içi gereksinime göre bölümlere ayrılmıştır. Yeni tip evler banyolu, tuvaletli, elektrikli, çatılı evlerdir. Kısacası yeni evler, kent türü modern evlerdir.

YAYLA EVLERİ

Yayla evlerimiz ahşap beşik çatının, dikdörtgen planlı taş duvarlar üzerine konulmuş şeklidir. Genişçe tek odadan ibaret bu evler içeriden ahşap veya perde ile ikiye bölünür. Küçük olan arka bölüm 'sütlük' olarak adlandırılır. Küçük çekten hayvanlardan elde edilen sütün, üretilen peynirin ve yiyecek maddelerinin saklanma yeridir. Asıl büyük olan yaşama alanıdır. Bazı evler iki katlıdır, oldukça az yükseklikli olan alt kat, yağışlı günlerde hayvanların saklanmasına ya da sütünden yararlanılan büyük baş hayvanların eve dönme zamanlarında buzağı saklanmasında kullanılır.

YAYLA VE DAĞ TURİZMİ

"Dağ turizmi giderek gelişiyor. Ülkemizde ancak birkaç yıldır önem verilmeye başlanan bir konu olduğu için bizim yaylalarımız en gözde bölgelerden biridir. Gerek yayla gerekse ormana yakınlığı ve manzarası nedeniyle Uzun Çayır ve devamı da planlanarak köy halkımızın yararlanabileceği hale getirilebilir."